КОМОРБИДДИК ПАТОЛОГИЯДА СҮЙӨКТӨРДҮН СЫНУУСУН ЖАНА ЖҮРӨК-ТАМЫР ООРУЛАРЫНЫН ТҮШҮҮ КОРКУНУЧУН БААЛООДО ОСТЕОПРОТЕГЕРИНДИН ПРОГНОЗДООЧУ ЗНАЧЕНИЕСИ
ЧЫНГЫШПАЕВ Д.Ш., КЕРИМАЛЫ М., ПАСАНОВА А.М., АЛЫМКУЛОВ А.Т., УЗАКОВА А.О., УЗАКОВ О.Ж.
Негизги сөздөр:
ОСТЕОПРОТЕГЕРИН, КОРКУНУЧ ФАКТОРЛОРУ, ЖҮРӨК ЖЕТИШСИЗДИГИ, ШЕКЕР ДИАБЕТИ, ОСТЕОПОРОЗ, ПРОГНОЗ
Аннотация:
Киришүү. Созулган жүрөк жетишсиздиги (СЖЖ), 2 типтеги шекер диабети (СД 2) жана остеопороз сыяктуу коморбиддик патологиялары бар аялдардын жүрөк-кан тамыр оорулары жана сөөктөрдүн сыныктарынын коркунучун стратификациялоо үчүн остеопротегерин (ОПГ) деңгээлинин прогностикалык ролун изилдөө.
Материалдар жана методдор. Изилдөөгө СЖЖ, СД 2 жана остеопорозу бар, эки топко бөлүнгөн 50-65 жаштагы (орточо жаш 57,1±4,9 жыл) 78 аял катышкан. 1-топ (n=41) ОПГ деңгээли ≤ 6,8 пмоль/л болгон бейтаптарды камтыса, 2-топ (n=37) ОПГ деңгээли > 6,8 пмоль/л болгон бейтаптарды камтыган. Контролдук топто 50-65 жаштагы, постменопаузада болгон, гемодинамика, углевод жана минералдык алмашуу бузулуулары жок 35 аял болгон. ОПГ деңгээли кан сывороткасында катуу фаза иммуноферменттик анализ жолу менен аныкталган. Сөөк минералдык тыгыздыгы (СМТ) эки энергиялуу рентгендик абсорбциометрияны колдонуп денситометрия жолу менен бааланган. Жыйынтыктар. ОПГ деңгээли > 6,8 пмоль/л болгон аялдарда жүрөк-кан тамыр оорулары жана остеопоротикалык сыныктар кыйла көбүрөөк катталган. Контролдук топ менен салыштырганда (2,3±0,4 пмоль/л, p=0,001) 1- жана 2-топтун бейтаптарында ОПГ деңгээлинин олуттуу (p<0,001) жогорулашы табылган. ОПГ концентрациясы ≤ 6,8 пмоль/л болгон учурда жүрөк-кан тамыр ооруларынын коркунучу төмөндөгөн: миокард инфаркты (ОР=0,91 [95% CI 0,83-0,98; p=0,04]), мээ инсульту (ОР =0,87 [95% CI 0,81-0,98; p=0,01]), декомпенсирленген СЖЖ (ОР=0,84 [95% CI 0,77-0,92; p=0,02] ), остеопоротикалык сыныктар (ОР=0,81 [95% CI 0,72-0,90; p=0,01]); бардык себептерден өлүм коркунучу олуттуу өзгөргөн жок (ОР: 0,98 [95% CI 0,94-1,05; p=0,223]). ОПГ деңгээли > 6,8 пмоль/л (сезгичтик - 91%, спецификация - 53%) СД 2 жана остеопорозу бар ИБС бейтаптарында жүрөк-кан тамыр ооруларынын башталышын жогорку ыктымалдык менен алдын ала айтууга мүмкүндүк берет (AUC (криви алдындагы аянт) = 0,83 (95% CI [0,72-0,93; p=0,001]).
Жыйынтык. Остеопротегерин СЖЖ, шекер диабети 2 тип жана остеопороз сыяктуу коморбиддик патологиялары бар аялдарда жүрөк-кан тамыр ооруларынын жана сөөктөрдүн сыныктарынын өнүгүү коркунучунун көз карандысыз фактору болуп саналат. СД 2 жана остеопороз менен байланышкан СЖЖ менен аялдарда жүрөк-кан тамыр ооруларынын жана сөөктөрдүн сыныктарынын коркунучун стратификациялоо үчүн ОПГ деңгээлин кан анализинде аныктоо клиникалык жактан негиздүү көрүнөт.