Холера Индияда жана Кыргызстанда
Хуршид Т, Мухтар В.Ф, Турдумамбетова М.А.
Ачкыч сөздөр:
ХОЛЕРА, VIBRIO CHOLERA, ПАНДЕМИЯЛАР, ХОЛЕРАГА КАРШЫ ВАКЦИНА, РЕЗЕРВ, ЭПИДЕМИОЛОГИЯ, ЖУГУШУ, ПРОФИЛАКТИКА
Аннотация:
Киришүү. Холера — бул O1 же O139 серотопторунун Vibrio cholera тарабынан пайда болгон курч суу-ичеги оорусу, адатта булганган суу жана азык-түлүк аркылуу жугат. Оору катуу диарея жана суусузданууну пайда кылат. Дарыланбаса, холера бир нече сааттын ичинде өлүмгө алып келиши мүмкүн. Акыркы эки кылымда холера Ганг дельтасынан алты жолу жана Индонезиядан бир жолу келип чыгып, глобалдык пандемияларды пайда кылган. Азыркы заманбап саркынды сууларды жана суу тазалоо системалары өнөр жайы өнүккөн өлкөлөрдө холераны дээрлик жок кылды. Бул макаланын максаты — Индия жана Кыргызстандагы холеранын проблемаларын жарыялоо жана оорулардын жайылышын жана профилактикасын мүнөздөө. Материалдар жана методдор Индия жана Кыргызстандагы холеранын оорулары жана жайылышы жөнүндө ДССУнун маалыматы, статистикалык методдор.
Жыйынтыктар. Индиядагы холеранын оорулары жана өлүмдөрү жөнүндө статистикалык маалыматтар берилди. ЮНИСЕФтин сунуштарына ылайык ооруну алдын алуу жана оорунун жайылышын жана өлүмүн азайтуу боюнча сунуштар берилди.
Корутунду. Холера дүйнөдөгү эң жакыр жана эң аз камсыздалган жамааттарда кездешүүчү типтүү оору. Дарылоо жеке негизде натыйжалуу болушу мүмкүн, бирок холеранын тез таралуучу эпидемиялары жамааттарды өтө алсыз кылып коёт. Начар гигиена, туура санитардык шарттардын жоктугу жана суу менен камсыздоодогу үзгүлтүктөр ичүүчү суунун булганган заң менен аралашуусуна алып келет, бул холеранын коркунучун жогорулатат. Колду жакшы жуугандар жана тиешелүү санитардык шарттар холеранын жайылышына жол бербейт.